แผนการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ มีความสำคัญหลายประการเพื่อเป็นแนวทางให้กับผู้สอนสอนด้วยความมั่นใจ ในการจัดการเรียนรู้นั้นจำเป็นต้องศึกษา วิเคราะห์ วางแผนและออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้มาใช้ในการจัดการชั้นเรียนเพื่อให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ที่หลากหลาย เกิดการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับวัย คำนึงถึงความแตกต่างระหว่างผู้เรียนเป็นสำคัญ การจัดการเรียนรู้ตามแผนนั้นแล้วจะช่วยให้ผู้สอนจัดกิจกรรมได้อย่างเป็นระบบ และสอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียนสร้างแนวทางการสอนที่เป็นขั้นตอนและตอบสนองวัตถุประสงค์ของหลักสูตร
บูรชัย ศิริมหาสาคร (2545, หน้า 1) กล่าวว่า เอกสารที่จัดทำขึ้นเพื่อแจกแจงรายละเอียดของหลักสูตร ทำให้ครูผู้สอนสามารถนำไปจัดการเรียนการสอนให้แก่นักเรียนเป็นรายคาบหรือ รายชั่วโมง และยังได้กล่าวว่า แผนการจัดการเรียนรู้ ตรงกับภาษาอังกฤษว่า “Teaching Plan” หรือ “Lesson Plan” หมายถึง การวางแผน หรือการเตรียมการสอนล่วงหน้าก่อนที่จะทำการสอน แล้วจดบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร เพื่อให้ใครก็ตามที่จะทำการสอนในวิชานั้น ๆ สามารถใช้เป็นแนวทางในการสอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ณัฐวุฒิ กิจรุ่งเรือง (2545, หน้า 53) กล่าวว่า การเตรียมการจัดการเรียนรู้ไว้ล่วงหน้าอย่างเป็นระบบ และเป็นลายลักษณ์อักษร เพื่อใช้เป็นแนวทางในการดำเนินการจัดการเรียนรู้ในรายวิชาใดวิชาหนึ่ง ให้บรรลุผลตามจุดมุ่งหมายที่หลักสูตรกำหนดแผนจัดการเรียนรู้มี 2 ระดับได้แก่ ระดับหน่วยการเรียน (Unit Plan) และระดับบทเรียน (Lesson Plan)
ชนาธิป พรกุล (2552 : 85) ได้ให้ความหมายไว้ว่าเป็นแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียน การสอนที่เขียนไว้ล่วงหน้า ทำให้ผู้สอนมีความพร้อม และมั่นใจว่าสามารถสอนได้ บรรลุจุดประสงค์ที่กำหนดไว้และดำเนินการสอนได้ราบรื่น
เอกรินทร์ ลี่มหาศาล (2552) ได้ให้ความหมายไว้ว่า วัสดุหลักสูตรที่ควรพัฒนามาจากหน่วยการเรียนรู้ ที่กำหนดไว้เพื่อให้การจัดการเรียนการสอนบรรลุป้าหมายตามมาตรฐานการเรียนรู้ของหลักสูตร เป็นส่วนที่แสดงการจัดการเรียนการสอนตามบทเรียน และประสบการณ์การเรียนรู้เป็นรายวันหรือรายสัปดาห์
ขวลิต ชูกำแพง (2553) ได้อธิบายไว้ว่า เอกสารที่เป็นลายลักษณ์อักษรของครูผู้สอน ซึ่งเป็นแนวทางในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในแต่ละครั้ง โดยใช้สื่อและอุปกรณ์การเรียนการสอนให้สอดคล้องกับผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง เนื้อหา เวลา เพื่อพัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียนใหเป็นไปอย่างเต็มศักยภาพ
วิมลรัตน์ สุนทรวิโรจน์ (2553) ได้อธิบายไว้ว่า แเป็นแผนการจัดกิจกรรมการเรียน การจัดการเรียนรู้ การใช้สื่อการจัดการเรียนรู้ การวัดผลประเมินผลให้สอดคล้องกับเนื้อหาและจุดประสงค์ที่กำหนดไว้ในหลักสูตร หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งได้ว่า เป็นแผนที่จัดทำขึ้นจากคู่มือครู หรือแนวทางการจัดการเรียนรู้ของกรมวิชาการ ทำให้ผู้จัดการเรียนรู้ทราบว่าจะจัดการเรียนรู้เนื้อหาใด เพื่อจุดประสงค์ใด จัดการเรียนรู้อย่างไร ใช้สื่ออะไร และวัดผลประเมินผลโดยวิธีใด
ความหมายคือ การนำวิชาหรือกลุ่มประสบการณ์ที่จะต้องทำแผนการจัดการ เรียนรู้ตลอดภาคเรียนมาสร้างเป็นกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ การใช้สื่อ อุปกรณ์การจัดการเรียนรู้
และการวัดผลประเมินผล โดยจัดเนื้อหาสาระและจุดประสงค์การเรียนย่อย ๆ ให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์หรือจุดเน้นของหลักสูตร สภาพของผู้เรียน ความพร้อมของโรงเรียนในด้านวัสดุ อุปกรณ์และตรงกับชีวิตจริงในห้องเรียน
สรุปได้ว่า คือแนวการจัดการเรียนการสอนของครู ภายใต้กรอบเนื้อหาสาระที่ต้องการให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ โดยกำหนดจุดประสงค์ วิธีการดำเนินการหรือกิจกรรมให้ผู้เรียนบรรลุวัตถุประสงค์ สื่อการเรียนรู้ที่หลากหลาย และวิธีวัดผลประเมินผลที่สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้ ศึกษาเพิ่มเติมได้จากเอกสารประกอบการสอน ศุภลักษณ์ ทองจีน
รูปแบบโครงสร้างที่ต้องมีของแผนฯ ที่ผู้เชี่ยวชาญแนะนำตรงกัน ดังนี้
แผนการจัดการเรียนรู้วิชา……………………………………ชั้น…………………….
ประจำภาคเรียนที่………………………..ปีการศึกษา……………………
บทที่……………..เรื่อง………………………………………………………….
แผนการจัดการเรียนรู้ที่………………….เรื่อง……………………………………….
เวลา…………………………….คาบ
1. สาระสำคัญ (ความคิดรวบยอด, หลักการ)…………………………………………………………..
2. จุดประสงค์…………………………………………………………………………………………………….
3. เนื้อหา……………………………………………………………………………………………………………
3.1 กิจกรรมการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
1. ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน………………………………………………………………………….
2. ขั้นสอน…………………………………………………………………………………………
3. ขั้นสรุป…………………………………………………………………………………………
4. สื่อการเรียนการสอน………………………………………………………………………………………
5. การวัดผลประเมินผล………………………………………………………………………………………
6. ข้อเสนอแนะในการจัดกิจกรรม………………………………………………………………………..
7. ข้อเสนอแนะของหัวหน้าสถานศึกษา………………………………………………………………..
8. บันทึกผลหลังการสอน…………………………………………………………………………………..
8.1 ปัญหาอุปสรรค………………………………………………………………………………………………
8.2 ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข…………………………………………………………………………….
9. ภาคผนวกท้ายแผน…………………………………………………………………………………………
ผู้จัดทำและเรียบแรง เว็บไซต์ครูไทยฟรีดอทคอม
และขอขอบคุณที่มา ครูวาสนา เกษี คณิตศาสตร์
เชิญติดตามข่าวสารความเคลื่อนไหววงการศึกษา ข่าวสารการศึกษา แจกสื่อการเรียนการสอน แผนการสอน หลักสูตร ตัวชี้วัด ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน วิจัย วิทยฐานะ การสอบบรรจุรับราชการ สอบบรรจุครู ข้อสอบ ใบงาน กิจกรรมการเรียนการสอน ส่งเสริมการเรียนรู้ สื่อมัลติมีเดียครูยุค IT บทความ เทคนิคการสอน ไฟล์งานต่างๆ